Έλεγχος και Ποιότητα Αέρα

Κίνδυνοι για την υγεία:

• Σε περιεκτικότητα 1% v/v* (γεμάτη αίθουσα με κακό εξαερισμό), το CO₂ μπορεί σε παρατεταμένη έκθεση να προκαλέσει υπνηλία.
• Σε περιεκτικότητα 2% v/v* το CO₂ συμπεριφέρεται ως ήπιο ναρκωτικό. Προκαλεί αυξημένη αρτηριακή πίεση και καρδιακό ρυθμό, και μειώνει την ακοή.
• Σε περιεκτικότητα περίπου 5% v/v* προκαλεί διέγερση του αναπνευστικού κέντρου, ζάλη, σύγχυση και δυσκολία στην αναπνοή συνοδευόμενη από κεφαλαλγία και δύσπνοια.
• Σε περιεκτικότητα 8% v/v* προκαλεί κεφαλαλγία, εφίδρωση, παραισθήσεις, τρέμουλο και απώλεια συνείδησης μετά την έκθεση για πέντε έως δέκα λεπτά.

* % v/v Έκφραση περιεκτικότητας που χρησιμοποιείται κυρίως στα αέρια μίγματα και δηλώνει τα mL ενός αερίου σε 100 mL αερίου μίγματος.

Συνιστόμενα επίπεδα:

Αν και δεν υπάρχει ξεκάθαρο όριο, διάφορες διεθνείς νομοθετικές διατάξεις έχουν καθορίσει ως όριο έκθεσης τα 800 ppm* - 1.500 ppm*. Σε κλειστούς χώρους με πολλούς ανθρώπους, συγκεντρώσεις μεγαλύτερες από 1000 ppm* θα προκαλέσουν δυσφορία σε ποσοστό πάνω από το 20 % των ανθρώπων. Σε 2000 ppm*, η πλειοψηφία των ανθρώπων, θα αισθανθεί σε σημαντικό βαθμό ενόχληση, και πολλοί θα υποφέρουν από ναυτία και πονοκεφάλους.

Ο Οργανισμός Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας των Η.Π.Α., αναφέρει ότι η μέση έκθεση για υγιείς ενήλικες κατά την οκτάωρη εργασίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 5000 ppm* (0,5%).

Το μέγιστο επίπεδο ασφάλειας για βρέφη, παιδιά, ηλικιωμένους και άτομα με προβλήματα υγείας είναι σημαντικά μικρότερη. 

* Οι συμβολισμοί ppm, ppb κλπ. χρησιμοποιούνται στην επιστήμη και στην τεχνολογία για να υποδηλώσουν περιεκτικότητες και αναλογίες της τάξης κυρίως του εκατομμυριοστού (ppm εκ του αγγλικού parts per million), δισεκατομμυριοστού (ppb - parts per billion) και τρισεκατομμυριοστού (ppt - parts per trillion). Είναι αδιάστατοι αριθμοί γιατί είναι σχέσεις ομοίων ποσοτήτων.

Πως παράγεται:

Το μονοξείδιο του άνθρακα CO σε κλειστούς χώρους, παράγεται από κακή καύση δυσλειτουργικών συσκευών που λειτουργούν με καύσιμα, όπως φούρνους, εστίες, θερμοσίφωνες και θερμαντήρες δωματίου, δυσλειτουργικά συστήματα θέρμανσης (π.χ. λέβητες, καμινάδες, σόμπες), μηχανήματα όπως φορητές γεννήτριες και τζάκια.

Κίνδυνοι για την υγεία:

Το μονοξείδιο του άνθρακα δυσχεραίνει την ικανότητα του αίματος να απορροφά το οξυγόνο από τον αέρα που εισπνέουν οι άνθρωποι και ανάλογα με το χρόνο έκθεσης τα συμπτώματα, περιλαμβάνουν:

• 100 ppm*: ήπιος πονοκέφαλος σε 2-3 ώρες
• 400 ppm*: ήπιος πονοκέφαλος σε 1-2 ώρες, αυξανόμενος μετά από 2-3 ώρες
• 1.600 ppm*: πονοκέφαλος, ζάλη και ναυτία σε 20 λεπτά, θάνατος σε 2 ώρες
• 6.400 ppm*: πονοκέφαλος και ζάλη σε 1-2 λεπτά, θάνατος σε 10-15 λεπτά
• 12.800 ppm*: θάνατος σε 1-3 λεπτά.

* Οι συμβολισμοί ppm, ppb κλπ. χρησιμοποιούνται στην επιστήμη και στην τεχνολογία για να υποδηλώσουν περιεκτικότητες και αναλογίες της τάξης κυρίως του εκατομμυριοστού (ppm εκ του αγγλικού parts per million), δισεκατομμυριοστού (ppb - parts per billion) και τρισεκατομμυριοστού (ppt - parts per trillion). Είναι αδιάστατοι αριθμοί γιατί είναι σχέσεις ομοίων ποσοτήτων.

Συνιστόμενα επίπεδα:

Τα συνιστόμενα επίπεδα συγκέντρωσης του μονοξειδίου του άνθρακα στον εσωτερικό αέρα, ανάλογα με το χρόνο έκθεσης είναι :

• 50 ppm* για 70 λεπτά
• 100 ppm* για 20 λεπτά
• 300 ppm* για 1 λεπτό

* Οι συμβολισμοί ppm, ppb κλπ. χρησιμοποιούνται στην επιστήμη και στην τεχνολογία για να υποδηλώσουν περιεκτικότητες και αναλογίες της τάξης κυρίως του εκατομμυριοστού (ppm εκ του αγγλικού parts per million), δισεκατομμυριοστού (ppb - parts per billion) και τρισεκατομμυριοστού (ppt - parts per trillion). Είναι αδιάστατοι αριθμοί γιατί είναι σχέσεις ομοίων ποσοτήτων.

Πως παράγεται:

Οι Πτητικές Οργανικές Ενώσεις εκλύονται από διαλύτες σε βαφές, επιχρίσματα, αποχρωστικά βαφών, δοχεία διαλυτών, αραιωτικά βαφών, υλικά στοκαρίσματος, χαλιά, κόλλες, φωτοτυπικά μηχανήματα, πλακίδια οροφής ή τοίχων, αποσμητικά χώρου, καθαριστικά, οργανικούς διαλύτες, μαλακτικά υφασμάτων και από τον καπνό τσιγάρου.

Η φορμαλδεΰδη σε αέρια μορφή εκπέμπεται από πολλά οικοδομικά υλικά, χαλιά, έπιπλα, γόμμες και κόλλες. Αν και έχει έντονη οσμή, οι άνθρωποι είναι δυνατόν να μην αντιληφθούν την έκθεσή τους σ’ αυτήν επειδή εξοικειώνονται με την οσμή της. 

Το βενζόλιο εκπέμπεται από προϊόντα καπνού.

Κίνδυνοι για την υγεία:

Στον άνθρωπο, τα συμπτώματα εξαρτώνται από την ένωση ή το μείγμα των ενώσεων που υπάρχουν στο περιβάλλον. Σε συνθήκες μειωμένης έκθεσης, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν κόπωση, πονοκέφαλο, υπνηλία,
ζαλάδα, αδυναμία, πόνο στις αρθρώσεις, θολή όραση, ερεθισμό στα μάτια και το δέρμα και γενική δυσφορία. Αύξηση των επιπέδων έκθεσης προκαλεί στους αναπνευστική δυσφορία, σφίξιμο στο στήθος, ναυτία, σύγχυση καθώς και δυσάρεστες οσμές.

Συγκεκριμένα η φορμαλδεΰδη προσβάλλει κυρίως τα μάτια, τη μύτη και το λάρυγγα. Σε συγκεντρώσεις μεγαλύτερες από 0,1 mg/kg στον αέρα μπορεί να ερεθίσει τα μάτια, να προκαλέσει πονοκεφάλους, αίσθημα καψίματος στο λαιμό και δυσκολία στην αναπνοή. Μεγαλύτερες εκθέσεις σε φορμαλδεΰδη μπορούν να αποβούν και θανατηφόρες.

Συνιστόμενα επίπεδα:

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει καθορίσει ένα μέγιστο όριο 670 ppb*, πάνω από το οποίο η ποιότητα του εσωτερικού αέρα είναι εξαιρετικά ανθυγιεινή. 

Συγκεκριμένα για τη φορμαλδεΰδη, η οποία θεωρείται ύποπτη για καρκινογένεση στον άνθρωπο, καθορίζει όριο έκθεσης TLV τα 0,3 ppm* (0,368 mg/m3), με τη σήμανση C, δηλ. η τιμή αυτή δεν πρέπει να υπερβαίνεται.

* Οι συμβολισμοί ppm, ppb κλπ. χρησιμοποιούνται στην επιστήμη και στην τεχνολογία για να υποδηλώσουν περιεκτικότητες και αναλογίες της τάξης κυρίως του εκατομμυριοστού (ppm εκ του αγγλικού parts per million), δισεκατομμυριοστού (ppb - parts per billion) και τρισεκατομμυριοστού (ppt - parts per trillion). Είναι αδιάστατοι αριθμοί γιατί είναι σχέσεις ομοίων ποσοτήτων.

Πως παράγεται:

Ορισμένα από τα σωματίδια, ιδίως τα PM2.5 που βρίσκονται σε εσωτερικούς χώρους προέρχονται από την ύπαιθρο και εισέρχονται σε εσωτερικούς χώρους μέσω των θυρών, των παραθύρων και των "διαρροών" στις δομές των κτηρίων.

Τα σωματίδια εσωτερικής προέλευσης περιλαμβάνουν συστατικά που προέρχονται από βιολογικές πηγές, πολλά από τα οποία είναι γνωστά αλλεργιογόνα, όπως η γύρη, τα σπόρια μούχλας, τα ακάρεα της σκόνης και οι κατσαρίδες. Οι εσωτερικές δραστηριότητες παράγουν επίσης σωματίδια, όπως το κάπνισμα, το μαγείρεμα και η καύση ξύλου, κεριών ή θυμιάματος. Σωματίδια μπορούν επίσης να σχηματιστούν σε εσωτερικούς χώρους από σύνθετες αντιδράσεις αέριων ρύπων που εκπέμπονται από πηγές όπως τα προϊόντα οικιακού καθαρισμού και τα αποσμητικά χώρου.

Κίνδυνοι για την υγεία:

Τα σωματίδια αυτά βρίσκονται διασκορπισμένα στον αέρα, των οποίων η αεροδυναμική διάμετρος είναι ίση και κάτω από 10μm και 2,5μm αντίστοιχα και είναι ικανά να απορροφούν τοξικά αέρια και ατμούς στην επιφάνεια τους. Αυτό το φαινόμενο συμβάλλει στην αύξηση των επιπέδων των αέριων ρύπων, που φτάνουν στις βαθύτερες περιοχές των πνευμόνων, που μεταφέρονται από τα σωματίδια PM10 και PM2,5.

Η παρατεταμένη έκθεση σε αυτά τα σωματίδια με την πάροδο του χρόνου σχετίζεται με ασθένειες, όπως η χρόνια βρογχίτιδα, το άσθμα και η χαμηλή αναπνευστική λειτουργία, ξεκινώντας ήδη από χαμηλές δόσεις. Επιπλέον, η χρόνια έκθεση συνδέεται πιθανότατα με αυξημένο κίνδυνο όγκων στους αεραγωγούς.

Συνιστόμενα επίπεδα:

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) έχει συστήσει τη διατήρηση των επιπέδων σωματιδίων όσο το δυνατόν χαμηλότερα, καθώς δεν υπάρχει όριο κάτω από το οποίο μπορεί να αμφισβητηθεί η επίδρασή τους στην υγεία. Ο Π.Ο.Υ. παρ' όλα αυτά έχει καθιερώσει κάποια βασικά κάτω όρια, που είναι:

• PM2,5: 25μg/m3 κατά μέσο όρο σε 24 ώρες
• PM10: 50μg/m3 κατά μέσο όρο σε 24 ώρες